Pergola ogrodowa to zarówno ozdoba, jak i przestrzeń do relaksu w ogrodzie. Jej własnoręczne wykonanie może okazać się satysfakcjonującym projektem, który pozwoli na stworzenie trwałej i funkcjonalnej konstrukcji, idealnie dopasowanej do własnych potrzeb. W tym artykule przedstawiamy wskazówki, które krok po kroku poprowadzą przez cały proces – od wyboru materiałów po montaż i konserwację.

Materiały i narzędzia potrzebne do budowy pergoli drewnianej

Zanim przystąpimy do budowy pergoli drewnianej, należy przygotować niezbędne materiały oraz narzędzia. Elementami składowymi konstrukcji będą:

• Drewno konstrukcyjne – najlepiej sprawdzi się to sosnowe, świerkowe lub modrzewiowe.
• Łączniki – są to takie elementy jak wkręty do drewna, kotwy do mocowania w podłożu, czy kątowniki stalowe.
• Impregnat do drewna – jest niezbędny do tego, aby móc zabezpieczyć pergolę drewnianą przed wilgocią i promieniowaniem UV.

W ramach narzędzi niezbędne zaś będą:

• wiertarka i wkrętarka;
• piła ręczna lub piła mechaniczna;
• poziomica;
• miarka i ołówek stolarski;
• młotek i ściski stolarskie.

Gotowe pergole do samodzielnego montażu – wygodne rozwiązanie

Warto również zaznaczyć, że jeżeli nie mamy czasu lub doświadczenia, by zbudować drewnianą pergolę od podstaw, możemy rozważyć zakup gotowej pergoli, przeznaczonej do samodzielnego montażu. Takie zestawy zawierają wszystkie niezbędne elementy i instrukcję, w jaki sposób postępować, aby osiągnąć zamierzony efekt. Do największych zalet takiego rozwiązania należą oszczędność czasu, ograniczony zakres prac budowlanych i łatwość montażu. Z wykonaniem pergoli w taki sposób poradzą sobie nawet amatorzy prac ogrodowych. Nic nie stoi również na przeszkodzie, aby gotową już konstrukcję rozbudowywać w ramach swoich potrzeb.

Jeśli chcemy stworzyć pergolę ogrodową z gotowego zestawu, musimy najpierw go wybrać. Zwróćmy przy tym uwagę na rodzaj drewna. Jedną z najlepszych opcji jest drewno skandynawskie klasy C-24 z drzew iglastych. Charakteryzuje się dużą wytrzymałością oraz odpornością na warunki atmosferyczne. Kolejną istotną kwestią jest również upewnienie się co do tego, że drewniane elementy zostały zaimpregnowane. Pozwoli to na spore oszczędności czasu.

Poszukują Państwo konstrukcji, która spełnia te wymagania? Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą pergoli ogrodowych.

Jak zbudować pergolę ogrodową krok po kroku?

Stworzenie pergoli ogrodowej jest proste pod warunkiem, że krok po kroku realizuje się poszczególne etapy budowy. Warto zachować staranność, bo jej trwałość w dużym stopniu zależy od jakości montażu.

Przygotowanie podłoża i fundamentów

Nim rozpoczniemy montaż drewnianej pergoli, koniecznie przygotujmy podłoże pod konstrukcję. Zacznijmy od wyrównania i osuszenia terenu, aby zapobiec możliwości jej osiadania. Usuńmy też wszelkie kamienie, korzenie i inne przeszkody, które mogłyby utrudniać prace. Następnie wyrównajmy powierzchnię, aby ułatwić osadzenie słupów.

Kluczowy jest też wybór odpowiedniego sposobu mocowania słupów. Dobór metody zależy od takich czynników jak rodzaj pergoli, jej wielkość i warunki gruntowe. Wśród dostępnych opcji wyróżniamy przede wszystkim:

• Punktowe fundamenty betonowe – najtrwalsze i najstabilniejsze z rozwiązań, idealne jeśli chcemy zbudować dużą pergolę. Wykonanie takich fundamentów polega na wykopaniu otworów o głębokości 50–80 cm (w zależności od rodzaju gruntu) i zalaniu ich betonem. Następnie w wilgotnym betonie umieszcza się kotwy stalowe przeznaczone do mocowania słupów nośnych.
• Kotwy wbijane w ziemię – szybka i łatwa metoda, doskonała jeśli chcemy zbudować niewielką pergolę ogrodową. Stalowe kotwy wbijane są w ziemię przy pomocy młotka. Umożliwiają osadzenie słupów bez konieczności ich betonowania.
• Kotwy przykręcane do utwardzonego podłoża – znajdą zastosowanie, jeśli chcemy zrobić pergolę tarasową. Mocuje się je przy pomocy kołków rozporowych bądź śrub, co pozwala na solidne przymocowanie słupów do utwardzonej powierzchni.

Bez względu na wybraną metodę mocowania słupów, kluczowe jest dokładne wypoziomowanie całości. Użyjmy do tego poziomicy, by upewnić się, że słupy są ustawione prosto, na tej samej wysokości. Nawet niewielkie odchylenia mogą wpłynąć na to, że elementy konstrukcji pergoli będą niestabilne. Ponadto negatywnie wpływają one na efekt wizualny.

Montaż konstrukcji pergoli

Po przygotowaniu podłoża i fundamentów można przystąpić do montażu konstrukcji. Zanim to jednak nastąpi, konieczny jest etap impregnacji. Pozwala na zabezpieczenie drewna, w tym trudno dostępnych miejsc, takich jak krawędzie, końcówki belek czy powierzchnie, które po złożeniu konstrukcji będą zasłonięte. Po zamontowaniu słupów i belek niektóre miejsca mogą być trudne do pokrycia preparatem, co zwiększa ryzyko ich uszkodzenia w przyszłości.

Kolejny etap to zamocowanie w przygotowanych uprzednio kotwach pionowych słupów nośnych. Następnie, należy połączyć słupy nośne za pomocą belek poziomych. W tym celu wybierzmy belki odpowiedniej grubości i długości, dostosowanej do rozstawu słupów nośnych. Przydadzą się tutaj miarki i ołówek stolarski, aby dokładnie określić punkty mocowania. Później użyjmy kątowników stalowych do połączenia belek ze słupami nośnymi. Do mocowania zastosujmy wkręty do drewna. Następnie upewnijmy się co do tego, że belki są zamocowane równo. Użyjmy poziomicy, aby sprawdzić, czy konstrukcja jest wypoziomowana.

Uwaga!

Stawiając kolejne belki pionowe, aby ułatwić sobie pracę warto za pomocą listewek i ścisków przytwierdzić je do podłoża, tak, aby się nie przewracały. Pojedyncze, zamocowane jedynie za pomocą kilku wkrętów w kotwach, mogą się przewrócić przy większych podmuchach wiatru.

Kolejny etap tego, jak zrobić pergolę to mocowanie belek poprzecznych. Powinny być one nieco cieńsze od tych poziomych, ale wystarczająco mocne, by utrzymać zadaszenie. Należy je zamontować równolegle do siebie, w równych odstępach. Zwykle wynoszą one 30-50 cm, w zależności od wielkości pergoli i rodzaju zadaszenia. Zaznaczmy uprzednio miejsca mocowania na belkach poziomych, aby uniknąć błędów podczas montażu. Używając śrub lub wkrętów do drewna, przymocujmy je do belek poziomych. Przed ostatecznym mocowaniem, korzystając z miarki, upewnijmy się, że mają równe odstępy.

Dach pergoli – jakie rozwiązanie wybrać?

Dach pergoli może pełnić zarówno funkcję praktyczną, jak i dekoracyjną. Wybór odpowiedniego rozwiązania zależy od naszych potrzeb i stylu ogrodu:

• Zadaszenie pełne – można do niego użyć paneli drewnianych, poliwęglanu, szkła lub tkaniny wodoodpornej. To rozwiązanie chroni przed deszczem i słońcem, co czyni pergolę bardziej funkcjonalną.
• Zadaszenie ażurowe – wykonane z drewnianych listew, tworzących subtelne zacienienie. To świetny wybór dla osób ceniących prywatną przestrzeń, ale z dostępem do światła. Aby je wykonać, zamontujmy listwy drewniane na belkach poprzecznych przy pomocy wkrętów do drewna.
• Zadaszenie roślinne – pnącza, takie jak winorośl, bluszcz czy glicynia, stworzą naturalny cień i nadadzą pergoli wyjątkowego charakteru. Decydując się na nie, należy uprzednio zamontować kratki lub podpory, na których rośliny będą się piąć.

Jeśli postawimy na zadaszenie pełne przy pomocy paneli drewnianych, przytnijmy je do odpowiednich rozmiarów, a następnie zamocujmy na belkach poprzecznych. Jeżeli interesuje nas zadaszenie z poliwęglanu, wystarczy, że zamontujemy jego arkusze na belkach poprzecznych za pomocą wkrętów z uszczelkami. Jeśli zechcemy zaś wykorzystać tkaninę wodoodporną, do jej zamocowania na belkach wykorzystajmy specjalne zaczepy.

Wykończenie i dekoracja pergoli

Osobistego akcentu pergoli dodają dodatki. Sprawiają tym samym, że stanie się ona jeszcze bardziej funkcjonalna. W tym celu możemy wykorzystać:

• Oświetlenie – lampki solarne lub girlandy wprowadzą nastrojowy klimat. Warto ozdobić nimi elementy konstrukcji pergoli przede wszystkim w okresie świątecznym
• Donice z roślinami – donice z kwiatami i pnączami nadadzą konstrukcji naturalnego charakteru.
• Zasłony – latem będą chronić przed słońcem, a w chłodniejsze dni przed wiatrem i deszczem.
• Meble ogrodowe – w zależności od swoich osobistych preferencji, wykorzystaj komfortowe krzesła, kanapy czy hamaki. Świetnym rozwiązaniem mogą być tutaj drewniane ławki, czy stoły piknikowe.

Jak zadbać o trwałość drewnianej pergoli?

Nie wystarczy dowiedzieć się, jak zbudować pergolę ogrodową. Aby służyła przez lata, należy odpowiednio dbać o jej stan techniczny, zabezpieczając drewnianą konstrukcję przed warunkami atmosferycznymi. Warto rozważyć następujące kroki:

• Impregnacja drewna – regularnie nakładajmy impregnat, który uchroni drewno przed wilgocią, promieniowaniem UV i szkodnikami. W zależności od rodzaju wykorzystanych materiałów impregnacja wskazana jest co kilka lat.
• Konserwacja drewnianej konstrukcji – sprawdzajmy, czy na powierzchni drewna nie pojawiły się pęknięcia, przebarwienia, lub oznaki gnicia. Jeśli je zauważymy, uszkodzenia należy oczyść papierem ściernym i nałożyć nową warstwę impregnatu.
• Regularne przeglądy stanu technicznego – sprawdzanie stanu łączeń i kontrolowanie, czy wkręty, śruby i kątowniki są dobrze dokręcone, również mają znaczenie. W przypadku zauważenia rdzy dokonajmy wymiany łączników. Jeżeli postanowiliśmy zrobić pergolę tarasową z zadaszeniem, sprawdźmy również, czy nie ma pęknięć w dachu.
• Regularne czyszczenie konstrukcji – drewniane elementy nie lubią, gdy zalegają na nich liście, czy brud. Zanieczyszczenia te powodują wnikanie do nich wilgoci, a tym samym skracają ich żywotność.

FAQ

Jakie drewno najlepiej nadaje się na pergolę ogrodową?

Na pergolę najlepiej sprawdzi się drewno skandynawskie z oznaczeniem C-24.

Czy pergolę trzeba kotwić do podłoża?

Generalnie tak, montaż drewnianej pergoli powinien uwzględniać zakotwiczenie jej do gleby. W znacznym stopniu zwiększa to stabilność i trwałość konstrukcji.

Jak często należy impregnować drewno pergoli?

W dużym stopniu zależy to od tego, na jakie czynniki atmosferyczne wystawiana jest konstrukcja pergoli. Jeżeli jest narażona na regularny kontakt z opadami atmosferycznymi i intensywnym światłem, najlepiej impregnować drewno nawet co rok.

Podsumowanie

Pergola ogrodowa to funkcjonalna konstrukcja i ozdoba w jednym. Niezależnie od tego, czy zdecydujemy się na jej budowę od podstaw, czy też na zakup gotowego zestawu, właściwe przygotowanie i troska o detale pozwolą nam cieszyć się trwałą i estetyczną konstrukcją. Pamiętajmy przy tym o pielęgnacji, która pomoże nam cieszyć się konstrukcją przez długie lata.